سیر بیماری کووید-19
سیر بیماری را می توان به مراحل زیر تقسیم کرد:
1 .مرحله صفر: بی علامت/قبل از بروز علایم
2 .مرحله یک: مراحل ابتدایی عفونت (infection Early)
3 .مرحله دو: فاز تنفسی
4 .مرحله سه: فاز التهابی شدید (inflammation Hyper)
خاطر نشان می شود که نمی توان مرز دقیقی بین مراحل مختلف بیماری تصور کرد و هم پوشانی ممکن است وجود داشته باشد. از سوی تغییر فاز به ترتیب مراحل نیست و ممکن است فرد از مرحله یک به سرعت و ناگهانی به مرحله پیشرفته برسد.
مرحله صفر(بی علامت/قبل از بروز علایم)
تشخیص بیماری در این مرحله صرفا با تست آزمایشگاهی PCR استکه در حین بیماریابی در افراد بی علامت در تماس نزدیک با افراد مبتلا به کووید-19 با تست PCR مثبت و یا حین غربالگری از افراد بی علامت در مکان های تجمعی(نظیر زندان و …)صورت می گیرد.این افراد بعد از مدتی ممکن است علامت دار شوند.لذا پایش علامتی آنها لازم است انجام شود.
مرحله یک(مراحل ابتدایی عفونت)
از نظر شدت بیماری این مرحله به عنوان مرحله خفیف در نظر گرفته می شود .علایم خفیف بصورت تب کمتر از 38 درجه ،گلودرد با یا بدون سرفه های خشک،لرز،سردرد،از دست دادن حس چشایی و بویایی، تهوع،استفراغ،بی اشتهایی،اسهال،بدن درد،ضعف و خستگی مفرط است.این علایم می تواند در هر فرد متفاوت باشد و بیمار یک یا چندین مورد از علایم را داشته باشد.
در این مرحله علایم حیاتی (نبض ،فشار خون و تعداد تنفس)پایدار است و SPO2 >93% می باشد.عموما فرد نیاز به بستری ندارد.
مرحله دو (فاز تنفسی)
این مرحله خود به دو قسمت متوسط و شدید تقسیم می شود
فازتنفسی متوسط(Moderate)
در این مرحله علایم قبلی با شدت بیشتر ممکن است وجود داشته باشد.
ملاک های ورود به این مرحله عبارت است از:
1.وجود علائم تنفسی(شامل تنگی نفس،احساس درد و فشار در قفسه سینه،…)با یا بدون تب مسااوی/بیشتر از 380C
2.SPO2 بین 90% تا 93%
فاز تنفسی شدید (Severe)
در این مرحله نیز عموما علایم بالینی با شدت بیشتری وجود دارد.
ملاک های ورود به این مرحله عبارتند از :
1 .پیشرفت سریع علائم تنفسی به ویژه تشدید تنگی نفس
2. تاکی پنه (RR>30)
FiO2 ≤300 mmHg SpO2<90% .3
4 .افزایش gardient A-a و نیز افزایش درگیری بیش از 50 %از ریه در سی تی اسکن
الزم به ذکر است که بروز انواع شدید بیماری در هر زمانی از سیر بیماری ممکن است رخ دهد و بروز آن الزاماً مستلزم طی همه مراحل قبلی نیست .
مرحله سه(فاز تشدیدالتهاب)- بحرانی(Critical)
ملاک های ورود به این مرحله وجود حداقل یکی از موارد زیر است:
1.بروز علائم نارسایی تنفسی که علیرغم اکسیژن درمانی غیر تهاجمی 88%> Spo2 باشد
2.بروز نشانه های شوک
3.بروز نارسایی چند ارکانی
در این مرحله بیمار نیازمند مراقبت های ویژه است.همانطور که اشاره شد،بروز انواع شدید بیماری در هر زمانی از سیر بیماری ممکن است رخ دهدو بروز آن الزاما مستلزم طی همه مراحل قبلی نیست.
